top of page

DYNAMIKA METAMORFOZY

// warsztat aktora antycznego

„Dynamika metamorfozy” to projekt artystyczno-badawczy, którego celem była próba rekonstrukcji warsztatu antycznego aktora, a szczególnie technik wcielania i przeistaczania się.
W świetle dziesięcioletniej praktyki scenicznej i pracy badawczej nad materiałem źródłowym, metamorfoza jawiła się inicjatorom projektu jako kluczowy element, pozwalający zrozumieć fenomen greckiego teatru i konstytuującej go relacji aktor–chór–widz.

Materiał dla poszukiwań stanowiły tragedie Eurypidesa i zawarte w nich partytury aktorskie. Poddane analizie pod kątem kolejności pojawiania się wstępujących na scenę postaci, ukazują szczególną regularność, którą określamy jako „Zasada Trzech Aktorów”. Jej funkcję w postrzeganiu i rozumieniu antycznego spektaklu można porównać do roli, jaką pełnią zasady dynamiki Newtona w mechanice klasycznej. Dzięki jej zastosowaniu w pracy nad źródłami, szczególnie zaś w praktyce scenicznej, możemy dostrzec niezwykle misterny system zachowania energii, jak również podtrzymania jej nieustannego krążenia wewnątrz organizmu, jakim jest spektakl.

Odwiecznym dylematem w inscenizacji tragedii antycznej jest rozziew między liczbą postaci występujących w sztuce, a liczbą kreujących owe postaci aktorów. Wiele źródeł wskazuje na to, że było ich trzech. Przy czym termin „aktor” odnosi się do odtwórców solowych ról, które zostały przewidziane w scenariuszu. Wiemy, że oprócz nich na scenie znajduje się także chór, pojawiają się także mimowie. Jednak liczba aktorów prowadzących ze sobą dialog nigdy nie przekracza trzech. Z naszych badań wynika, że pomiędzy owych trzech wykonawców rozdzielone są wszystkie role, a ich możliwa konfiguracja i następstwo tworzą drabinę energetyczną, po której wspina się aktor. Dzięki tej konstrukcji wykonawcy nie budują roli na fundamencie własnej osobowości, czy w opozycji do niej, ale w napięciu rodzącym się między kolejnymi kreowanymi postaciami.

Taki model teatru nie tylko rzuca nowe światło na istotę funkcji aktora i teatru w greckim systemie edukacyjnym, ale stwarza nowe, niezwykle ciekawe i efektywne zarazem narzędzia inscenizacyjne i dydaktyczne, gotowe do użycia w XXI-wiecznym teatrze. Poprzez wnikliwe praktyczne zbadanie istoty owych „ciągów energetycznych”, z jakich zbudowane są przez Eurypidesa sekwencje postaci realizowane przez każdego z trzech aktorów, możemy także lepiej zrozumieć istotę obecności maski w teatrze antycznym. Przez pryzmat „Zasady Trzech Aktorów” jawi się nam nie jako element zakrywający „prawdziwą twarz” postaci czy aktora, ale – wręcz przeciwnie – jako część systemu zwierciadeł ujawniających ich wspólne źródło, jakim jest rządząca życiem zarówno postaci antycznych tragedii, jak i dźwigających je na swoich barkach performerów „dynamika metamorfozy”.

czas trwania projektu

maj 2012 - czerwiec 2014 

prowadzenie

Paweł Passini, Elżbieta Rojek, Przemysław Wasilkowski

oraz zespół NeTTheatre - Teatr w Sieci Powiązań

współpraca

Robert M. Hayden, Tomasz Krzyżanowski, Maria Porzyc,

Katarzyna Tadeusz

performerzy

Igor Aronov, Valeria Cocco, Mohammad Faraji, Gabriel Guezal, Joanna Kaczmarek, Malwina Kajetańczyk, Katarzyna Kamecka, Jakub Kowalczyk, Joanna Kowalska, Ilona Krawczyk, Urszula Kszyszczuk, Beata Kucharska, Valerie Mccann, Luis Garcia Munoz, Iryna Nirsha, Chavannes Peclat, Natalia Pieczuro, Natalia Wilk 

 

organizatorzy // współorganizatorzy

Instytut Im. Jerzego Grotowskiego,

Teatr Im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu,

NeTTheatre - Teatr w Sieci Powiązań,

Centrum Kultury W Lublinie,

Instytut Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego,

Stowarzyszenie Artystów „Bliski Wschód”

Sesja-przesłuchanie

Studio na Grobli / Instytut im. J. Grotowskiego

Sesja I

Sala Laboratorium / Instytut im. J. Grotowskiego

Sesja II

Sala Laboratorium / Instytut im. J. Grotowskiego

Please reload

Sesja IV / Rob Hayden

Sala Laboratorium / Instytut im. J. Grotowskiego

Sesja IV / Paweł Passini

Sala Laboratorium / Instytut im. J. Grotowskiego

Sesja VII

Centrum Kultury w Lublinie

Please reload

bottom of page